Сурет:ашық дереккөз
Бауыржан Момышұлы (1910-1982) – Кеңес Одағының батыры, даңқты қолбасшы, жазушы, әскери стратег. Ол Ұлы Отан соғысында көрсеткен ерлігімен және әскери тактикасы арқылы тарихта қалды. Сондай-ақ, өз шығармаларында ерлік, патриотизм және ұлттық рух мәселелерін көтерді.
Балалық шағы мен білім алуы
Бауыржан Момышұлы 1910 жылы 24 желтоқсанда Жамбыл облысы, Жуалы ауданында дүниеге келген. Ол әкесі Момыштың тәрбиесінде өсіп, жастайынан еңбекқор әрі намысшыл болып қалыптасты. Алғашқы білімін ауыл мектебінде алды, кейін Шымкенттегі мектепте оқып, біраз уақыт мұғалімдік қызмет атқарды.
Әскери жолы және Ұлы Отан соғысы
1932 жылы әскер қатарына шақырылып, әскери қызметін өтеген соң азаматтық салада жұмыс істеді. 1936 жылы қайтадан әскерге шақырылып, кәсіби әскери маманға айналды.
1941 жылы Ұлы Отан соғысы басталғанда, ол генерал Панфилов басқарған 316-атқыштар дивизиясының құрамында Мәскеу түбіндегі шайқастарға қатысты. Бауыржан басқарған бөлімшелер неміс әскеріне қарсы талай ерлік көрсетіп, әскери тактиканың шебер үлгілерін танытты. Ол әсіресе қоршауда қалған кезде тиімді қорғаныс ұйымдастырып, сарбаздардың рухын көтере білді.
Соғыс жылдарында батальон командирінен дивизия командиріне дейін өсті. Оның жауынгерлік ұстанымы, тактикалық ойлау қабілеті кеңес әскерилері тарапынан жоғары бағаланды. Бауыржан Момышұлы туралы атақты жазушы Александр Бек «Волоколамск тас жолы» атты кітап жазып, оның ерлігін әлемге танытты.
Жазушылық және кейінгі өмірі
Соғыстан кейін Бауыржан әскери салада қызмет атқарды, бірақ 1956 жылы отставкаға шығып, өзін жазушылыққа арнады. Ол «Ар-намысым, жаным менің», «Москва үшін шайқас», «Ұшқан ұя» секілді кітаптар жазып, қазақ әдебиетіне үлкен үлес қосты. Оның шығармаларында соғыстың шындығы, жауынгерлердің ерлігі мен адамгершілік құндылықтары терең бейнеленді.
Марапаттары және құрметтері
- Кеңес Одағының Батыры (1990, қайтыс болғаннан кейін)
- Ленин ордені
- Қызыл Ту ордені
- Халық қаһарманы (Қазақстан)
Қазақ халқы үшін мұрасы
Бауыржан Момышұлы тек батыр ғана емес, халықтың рухани ұстазы болды. Оның өмірлік қағидалары мен нақыл сөздері әлі күнге дейін жастарға үлгі. Ол «Тәртіпке бас иген құл болмайды, тәртіпсіз ел болмайды», «Елін сүйген ер болар» деген ұлағатты сөздерімен халқына жол сілтеді.
Бүгінде Бауыржан Момышұлының есімі мектептерге, көшелерге беріліп, оның батырлық рухы ұрпақтан-ұрпаққа жалғасып келеді.